همکاری این دو نفر و همچنین دیگر افراد وارسته با دستگاه خلافت، ناشی از اصلی است که امیرمؤمنان در یکی از نامه‌هایش به آن اشاره کرد و ما، پیش‌تر نیز از آن یاد کردیم و آن این است: امیرمؤمنان با دلایل قطعی از جانب پیامبر برای رهبری تعیین شده بود و اگر اکثریت امت، قدر این نعمت را می‌دانستند، به یقین وضع مسلمانان از نظر وحدت و یگانگی غیر از این بود.

ولی حوادث و رویدادها سبب شد که علی ازصحنه کنار گذاشته شود. در این هنگام، اصل حفظ اسلام، قابلصرف نظر کردن نبود.

بنابراین، گروه یاد شده، که از پاک‌ترین یاران پیامبر بودند و درباره آنان، ستایش‌های فراوانی از پیامبر رسیده است، به خاطر حفظ اصل اسلام، این منصب‌ها را پذیرفتند، که تا حد ممکن به وظیفه خود عمل کنند.

و منطق عقل و شرع این نوع همکاری را ایجاب کرد و با خود می‌گفتند: اکنون که آن وضع ایده‌آل اسلامی و آن رهبری والای مورد نظرِ خدا و رسول تحقق نیافته، باید از طرق دیگر به اسلام خدمت کنند.

باز هم می‌گوییم، این نوع همکاری‌ها آنچه را که مقصود گردآورنده است، ثابت نمی‌کند؛ زیرا بسان همکاری یوسف علیه السلام با دربار مصریان است. «¹»